ΜΥΞΟΜΥΚΗΤΕΣ ΤΗΣ ΕΛΛΑΔΑΣ

Τελευταία ανάρτηση

Trichia decipiens (Pers.) T. Macbr.

Οι μυξομύκητες (myxomycota) είναι οργανισμοί με χαρακτηριστικά ενδιάμεσα μεταξύ μυκήτων και πρωτοζώων. Ορισμένοι μάλιστα ερευνητές τα κατατάσσουν στο βασίλειο των πρωτίστων, ενώ ο μυκητολόγος Αντόν ντε Μπαρί χρησιμοποίησε για τους μυξομύκητες τον όρο μυκητόζωα (mycetοzoa). Ο θαλλός τους αποτελείται από μια πολυπύρηνη πρωτοπλασματική μάζα, η οποία ονομάζεται πλασμώδιο και στερείται κυτταρικών τοιχωμάτων. Το πλασμώδιο, η πλασματική μεμβράνη του οποίου περιβάλλεται μόνο από έναν ζελατινώδη κολεό με μικροϊνίδια, έρπει στην επιφάνεια του υποστρώματος με αποτέλεσμα να μεταβάλλεται συνεχώς σε μέγεθος και σε σχήμα. Τρέφεται με φαγοκυττάρωση, εγκλωβίζοντας και διασπώντας με κατάλληλα ένζυμα τα τεμάχια της τροφής. Σε μερικές περιπτώσεις το πλασμώδιο αποκτά μεγάλο όγκο και σχηματίζει διαφοροποιημένες φλέβες που διακλαδίζονται ριπιδωτά (σαν βεντάλια). Το χρώμα του μπορεί να είναι λευκό ή χρωματιστό (κίτρινο, πορτοκαλί, πράσινο, μαύρο κλπ.). Όταν οι βιολογικές συνθήκες το επιτρέψουν, το πλασμώδιο μεταβαίνει στην αναπαραγωγική φάση, αλλάζει μορφή και μετατρέπεται σε έμμισχους ή άμισχους καρποφόρους, τα σποριάγγεια. Κάθε σποριάγγειο περιβάλλεται από ένα μεμβρανώδες τοίχωμα, το περίδιο, ενώ στο εσωτερικό του διαμορφώνονται τα σπόρια· τα τελευταία περιβάλλονται από το καπιλλίσιο, το οποίο είναι ένα πλέγμα στείρων νημάτων (ελατήρες). Σε κατάλληλες συνθήκες τα σπόρια βλαστάνουν και ελευθερώνουν, παρουσία νερού, 1-4 πλανογαμέτες (μικρές μάζες πρωτοπλάσματος) με 2 άνισα μαστίγια ή, σε συνθήκες ξηρασίας, μυξαμοιβάδες χωρίς μαστίγια. Οι δύο μορφές είναι αλληλομετατρεπτές. Οι μυξαμοιβάδες διαιρούνται επανειλημμένως και όταν σχηματιστεί ένας μεγάλος πληθυσμός συνενώνονται κατά ζεύγη. Από τη συγχώνευση των μυξαμοιβάδων προέρχονται τα νέα πλασμώδια.
 


Οι μυξομύκητες συναντώνται σε υγρούς και σκιερούς βιότοπους, κυρίως σε δάση, ρεματιές, σε σάπιους κορμούς δέντρων, στα σαπισμένα φύλλα, στην ποώδη βλάστηση κλπ. Η εντόπισή τους απαιτεί παρατηρητικότητα, υπομονή και αναζήτηση με προσέγγιση των πιθανών ενδιαιτημάτων, λόγω του μικροσκοπικού τους μεγέθους. 

Στην Ελλάδα οι μυξομύκητες και γενικά τα πρώτιστα είναι οργανισμοί ανεπαρκώς μελετημένοι. Η ταυτοποίησή τους είναι συχνά σπαζοκεφαλιά ακόμα και για έμπειρους μυκητολόγους και απαιτεί καλή γνώση, πρόσβαση σε εξειδικευμένη βιβλιογραφία και μικροσκοπική εξέταση. Πολύ πρόσφατα άρχισαν να δημοσιεύονται οι πρώτες φωτογραφίες μυξομυκήτων στο διαδίκτυο κυρίως σε ομάδες κοινωνικής δικτύωσης (https://www.facebook.com/zissis.antonopoulos/media_set?set=a.10201119080831700.1009572310&type=3). Μερικοί από αυτούς άρχισαν να αναγνωρίζονται μικροσκοπικά και φαίνεται ότι αρκετοί καταγράφονται για πρώτη φορά στη χώρα μας. Αποφασίστηκε να παρουσιάζονται τμηματικά τα αποτελέσματα των αναζητήσεων και των προσπαθειών ταυτοποίησης στην παρούσα σελίδα σε συνεργασία με τους Γιάννη Καραγκιόζη και Αντώνη Αθανασιάδη και με άλλους ερασιτέχνες φίλους που αναζητούν, φωτογραφίζουν και διαθέτουν δείγματα προς εξέταση (Θωμάς Γιαννάκης, Δημήτρης Μπακλάκος, Πάνος Παλαιός -http://tornosnature.blogspot.gr/).

Παράλληλα με την παρουσίαση κάθε είδους θα δημοσιεύεται περισσότερο φωτογραφικό υλικό στο μπλοκ:  http://greekmyxomycetes.blogspot.gr/

MYXOMYCETES

http://www.discoverlife.org/mp/20q?guide=Myxomycetes&flags=HAS:

http://www.bcrc.firdi.org.tw/fungi/index.jsp

http://myxomycetes.net/index.php

http://www.myxomycetes.wolf-5.cyberdusk.pl/index.php?wyb=gal