ΥΒΡΙΔΙΑ

HYBRIDS

Λόγω του γεγονότος ότι οι ορχιδέες είναι οικογένεια φυτών εξελικτικά αρκετά πρόσφατη, μπορούν να διασταυρωθούν μεταξύ τους τεχνητά ή φυσικά, με αποτέλεσμα την γέννηση υβριδίων. Αυτό στη φύση συμβαίνει σπάνια και συνήθως οδηγεί σε στείρα υβρίδια. Μερικές φορές, όμως, γεννώνται υβρίδια ικανά να αναπαραχθούν με αποτέλεσμα ακόμα σπανιότερα την δημιουργία υβριδογενών πληθυσμών. Όταν οι εξελικτικές συνθήκες το ευνοούν, οι πληθυσμοί αυτοί μπορούν να δημιουργήσουν, μετά από γενιές, νέα είδη και σε περίπτωση που αυτά έχουν ιδιαίτερα πλεονεκτήματα να απορροφήσουν το ένα ή και τα δύο γονικά είδη. Παράδειγμα υβριδογενούς είδους αποτελεί η Ophrys delphinensis, ορχιδέα με πρόσφατη προέλευση από την διασταύρωση δύο ειδών (βλέπε και στη σελίδα της Ophrys delphinensis).

Η ανεύρεση υβριδίων στην φύση δεν είναι εύκολη και απαιτεί παρατηρητικότητα, ευκολία στην αναγνώριση των ειδών και την συνύπαρξη πολλών φυτών σε μια τοποθεσία. Η ταυτοποίηση γίνεται πιο σίγουρη όταν συνυπάρχουν τα γονικά είδη με το υβρίδιο, αλλά αυτό δεν συμβαίνει πάντα, είτε γιατί οι σπόροι έχουν μεταφερθεί με τον αέρα μακριά, είτε γιατί το υβρίδιο απέκτησε άλλες φαινοτυπικές δυνατότητες, όπως για παράδειγμα, διαφορετικό χρόνο άνθησης, ή διαφορετική προτίμηση σε περιβαλλοντικούς παράγοντες. Παρόλα αυτά δεν υπάρχουν σταθερά γνωρίσματα και το υβρίδιο μπορεί να μοιάζει περισσότερο το ένα ή το άλλο γονικό είδος ανάλογα με το ποσοστό γονιδιώματος που έχει κληρονομήσει από τον κάθε «γονιό» και ίσως γι αυτό τον λόγο η περιγραφή και παρατήρησή τους παρουσιάζουν τόσο ενδιαφέρον.

Ο υβριδισμός είναι φαινόμενο συχνότερο σε μερικά γένη ορχιδέων, όπως στα γένη Orchis, Ophrys, Dactylorhiza και Epipactis.

Οι παρακάτω συνδέσεις (μετά το Αγγλικό κείμενο) ανοίγουν σελίδες που περιέχουν διαφάνειες υβριδίων του αντίστοιχου γένους:

Due to the fact that orchids are, evolutionary, a very recent family, different species can be crossed naturally or artificially and the result is the birth of an hybrid. In nature such a crossing happens rarely and gives up sterile plants. Sometimes hybrids are born which can reproduce themselves and even more rarely they can form hybridogenic populations. When evolutional processes are favorable these populations can create new species after many successful generations and sometimes absorb one or both their parents due to selective antagonism. Ophrys delphinensis is an example of an hybridogenic species with recent origin (for more information, you may see the page of Ophrys delphinensis).

Hybrids spotting in nature is not easy and,  thorough observation, good species recognition abilities and co-existence of many plants in the same location, are demanded. Identification is more confident when the parental species are in the proximity but this is not always the fact because the seeds can be transferred at a long distance with the wind or because the new plant has acquired new properties and phenotypical abilities, for example, different flowering time or different soil preferences. Besides, there are not stable characteristics of an hybrid and it can resemble more or less the one of the two parents depending on the proportion of the inherited genetic material. Perhaps that is the reason why their observation is so interesting.

Hybridism is more common in some genera like in Orchis, Ophrys, Dactylorhiza and Epipactis.

The following links open the pages with the hybrid slides of the corresponding genus:

Greek orchids home

Orchids list - Κατάλογος ορχιδέων