GENERAL INFORMATION
Οι ορχιδέες δεν είναι ενδιαφέρουσες μόνο για καλλωπιστικούς λόγους. Εξελικτικά, αποτελούν πολύ πρόσφατα μέλη του φυτικού βασιλείου. Εξελίχθηκαν σε ένα περιβάλλον γεμάτο με ποικιλία διαφορετικών εντόμων-επικονιαστών και ανέπτυξαν πολλά ειδικά χαρακτηριστικά με αποτέλεσμα η μελέτη τους να γίνει το ενδιαφέρον πολλών βιολόγων και βοτανολόγων και η φωτογράφησή τους το πάθος πολλών ερασιτεχνών φυσιολατρών.
Μέσα από την πολυπλοκότητα των ανθών τους επιδεικνύουν έναν αριθμό προσαρμοστικών μηχανισμών. Ο πιο αξιοσημείωτος είναι ο οπτικός και σεξουαλικός μιμητισμός που αναπτύχθηκε από μερικά μέλη της οικογενείας. Έτσι, είδη του γένους Ophrys εξέλιξαν τα μέλη του άνθους τους με τρόπο ώστε να ομοιάζουν θηλυκά έντομα. Επιπρόσθετα, κάθε συγκεκριμένο είδος Ophrys προσομοιάζει το θηλυκό ενός συγκεκριμένου είδους εντόμου, ανθίζει περίπου την ίδια εποχή που εκκολάπτονται τα αρσενικά έντομα του συγκεκριμένου είδους και εκκρίνουν ειδικές φερομόνες οι οποίες τα προσελκύουν. Με ένα θαυμαστό μηχανισμό, η γύρη προσκολλάται στο κεφάλι ή σώμα του αντίστοιχου αρσενικού εντόμου κατά την εκτέλεση της προσπάθειας του ψευδούς ζευγαρώματος και εκμεταλλευόμενη την εξαπάτηση και φτωχή μνήμη του εντόμου μεταφέρεται σε άνθος άλλου φυτού για την γονιμοποίηση (βλέπε την σελίδα Ophrys leucophtalma).
Ακολουθώντας τον έγκυρο οδηγό του Delforge, τον "Guide des Orchidées d'Europe, d'Afrique du Nord et du Proche-Orient", ο αριθμός των ειδών ορχιδέας που φύονται στην Ελλάδα είναι 204. Ανήκουν σε 19 γένη και ζουν σε διαφορετικά περιβάλλοντα, σε όλη την χώρα. Σκοπός της ιστοσελίδας αυτής είναι να παρουσιαστεί αυτή η τεράστια βιοποικιλότητα με φωτογραφική παρουσίαση των ειδών και δίνοντας μερικές επιπλέον πληροφορίες για τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά του κάθε είδους και την γεωγραφική του κατανομή.
Για την κατανόηση μερικών ειδικών όρων περιγραφής των φυτών, παραθέτονται δύο απλά διαγράμματα με την ανατομία του άνθους ορχιδέων που ανήκουν στα δύο συχνότερα γένη (αμέσως μετά το Αγγλικό κείμενο):
Orchids are not only interesting because of their beauty. Evolutionally, are very recent members of the plant kingdom. They evolved in an environement full of different insect pollinators and developed special characteristics making their study the goal of many biologists and botanists and their photographing the passion of many amateur nature lovers.
Through the complexity of their flowers, they reveal a number of adaptive mechanisms. The most remarkable is the visual and sexual mimicry developed by some members of the family. Species of the genus Ophrys evolve their flower parts in a way that they resemble female insects. In addition every particular Ophrys species resembles females of a particular insect species, blossoms about the same time period with the particular insect-evolutional "partner" and secrete special pheromones which attract the male insects. Using an admirable mechanism, pollinia attach to the head or body of the male insects during its mating activity and take advantage of their poor memory in order to transfer to another flower (see Ophrys leucophtalma).
Following one of the most valid guide, Delforge's "Guide des Orchidées d'Europe, d'Afrique du Nord et du Proche-Orient", the number of orchids growing in Greece is 204. They belong to 19 genera and live trough whole the country in diverse habitats. The scope of this site is to simply present their beauty with pictures, giving some more information about their differential diagnosis from close species and their geographical distribution.
Just to have common language about the flower characteristics, two simple diagrams with the flower anatomy of members of the most frequent genera follow:
Μέρη του άνθους δύο εκπροσώπων του γένους Ophrys, της O.reinholdii στα αριστερά και της O.iricolor στα δεξιά:
Flower parts of two representatives of the genus Ophrys, O.reinholdii on the left and O.iricolor on the right:
1. dorsal sepal - ραχιαίο σέπαλο
2. lateral sepal - πλευρικό σέπαλο
3. lip (median lobe) - χείλος (μεσαίος λοβός)
4. lateral lobe of the lip - πλευρικοί λοβοί του χείλους
5. speculum (macula) - θυρεός
6. petal - πέταλο
7. gynostegium - γυνοστήμιο
8. stigmatic cavity - στιγματική κοιλότητα
9. appendage - απόφυση
10. basal area of the lip - βασική περιοχή του χείλους
Μέλη άνθους του Orchis papilionacea, εκπροσώπου του γένους Orchis:
Flower parts of Orchis papilionacea a representative of the genus Orchis:
1. dorsal sepal - ραχιαίο σέπαλο
2. lateral sepal - πλευρικό σέπαλο
3. petals - πέταλα
4. lip - χείλος
5. spur - πλήκτρο
6. bract - βράκτιο
7. stigmatic cavity - στιγματική κοιλότητα
Orchids list - Κατάλογος ορχιδέων